Hồi Ký Viết Dưới Hầm
Một con người… mà gợi lên hình ảnh con thú bị giam cầm.
Hắn đau, mà không chữa trị, bởi yêu thích cơn đau thống khoái.
Hắn, với trí óc sáng suốt mà hành động chống lại lợi ích của chính mình, tự giằng xé trong sâu thẳm nội tâm lẫn trong mối giao tế với những người xung quanh hắn, ưa thu mình ở một xó góc.
Hắn, hai mươi năm trước, đáng lẽ đã cứu vớt nổi cái sinh linh non nớt tội nghiệp của mầm thiện rơi xuống chốn đọa đày, hay được cứu vớt bởi nàng. Vì Lisa đã đến, mong đợi tình yêu, mong rút chân khỏi vũng lầy của đời nàng. Vậy mà hắn lần nữa khiến nàng đau đớn...
Hắn, bức tượng thống khổ và đầy ám ảnh dần hiện trên bầu trời tư tưởng triết học cận và hiện đại phương Tây đang chuyển giông tố, với những ám ảnh về cuộc sống nội tâm, những lo âu, những quyết định, những lựa chọn của một con người vắng Thượng đế, tách rời và không lệ thuộc vào đám đông, không lý tưởng không quy luật nào định nghĩa cho đầy đủ.
Hắn, vô danh, là trọng tâm tăm tối trong toàn cảnh Hồi ký viết dưới hầm - “tác phẩm hiện sinh chủ nghĩa tuyệt vời nhất từng được viết”, (Walter Kaufman), “điểm xuất phát cho Tội ác và hình phạt và những tiểu thuyết lẫy lừng sau đó.” - (Orhan Pamuk)