Gạch ngói và vật liệu trang trí trên mái có thể gọi chung là vật liệu xây dựng trong lịch sử là một ngả đường quan trọng phản ánh nhiều khía cạnh phong phú của lịch sử - văn hóa - văn minh Việt Nam.
Đã có nhiều nhà khảo cổ học đi vào vấn đề này. Nhưng Đặng Hồng Sơn, với nhiệm vụ được giao và niềm say mê vốn có đã nhanh chóng tích lũy, tập hợp tương đối đầy đủ tư liệu đã có từ các thế hệ đi trước, tiến hành hệ thống phân loại, nhận thức giá trị nhằm tham góp vào tri thức chung về vật liệu xây dựng thời Lý-Trần-Hồ, qua đó khắc họa thêm phần nào lịch sử - văn hóa Việt Nam thời kỳ này.