Tập sách này là một phần rất nhỏ - nếu không muốn là gợn sóng của các công trình về sử học, văn học Việt Nam từ thế kỉ XVI đến giữa thế kỉ XX trong tiến trình văn hóa, văn học nước nhà. Nhưng vì các bộ sách vừa kể khá dày, nên ở đây chúng tôi tổng hợp, rút, tỉa các chi tiết mà người viết gọi là Gió có thoảng Hương được thể hiện bởi suy tư, tình cảm của các văn thi sĩ, nhà văn của đất phương Nam.
Bộ sách được tác giả chia thành hai phần: là Gió và Hương
Gió và Hương này tỏa ngát một phần rộng khắp từ chốn “thiên nhai hải giác” nơi làm rào giậu phía Tây Nam tổ quốc; trải dài từ một phần trung du, đồng bằng miền Trung đến châu thổ sông Cửu Long, miền Đông đất đỏ và “Hòn ngọc Viễn Đông”. Khu vực này từng vang vọng một thời trong lịch sử mở cõi và giữ nước của tiền nhân ta.