Chủ tịch Hồ Chí Minh là vị lãnh tụ thiên tài của Đảng và nhân dân Việt Nam, anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hoá thế giới. Người kết tinh trong mình những phẩm chất và giá trị tinh thần cao quý nhất của giai cấp công nhân và dân tộc việt Nam. Cuộc đời, sự nghiệp của Người là một tấm gương sáng vì dân, vì nước. Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng, Người đã trải qua nhiều khó khăn, gian khổ, thậm chí nguy hiểm đến tính mạng, nhưng dù bất kỳ hoàn cảnh nào. Người cũng vẫn luôn lạc quan, tin tưởng vào thắng lợi của cách mạng. Tinh thần ấy thể hiện rõ trong nhiều trước tác của Người, trong đó tập thơ Nhật ký trong tù.
Đây là một tập thơ chữ Hán, gồm hơn một trăm bài thơ, phần cuối có một số ghi chép về quân sự và thời sự, được Chủ tịch Hồ Chí Minh sáng tác trong thời gian hơn một năm (từ 29-8-1942 đến 10-9-1943) Người bị chính quyền địa phương của Tưởng Giới Thạch bắt giam trái phép tại các nhà tù ở tỉnh Quảng tây, Trung Quốc. Nhật ký trong tù lên án chế độc nhà tù hà khắc của chính quyền Quốc dân Đảng, thể hiện tinh thần lạc quan cách mạng và tình cảm nhân đạo cộng sản chủ nghĩa cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tập thơ được đánh giá là một văn kiện lịch sử quan trọng, một tác phẩm văn học xuất sắc, có tác dụng giáo dục sâu sắc phẩm chất và đạo đức cách mạng cho nhiều thế hệ.