MỘT CUỐN SÁCH DÁM CHẤT VẤN CẢ NGHÌN NĂM ĐỊNH KIẾN VÀ CÓ THỂ THAY ĐỔI CÁCH BẠN NHÌN THẾ GIỚI
Chúng ta vẫn thường tự hào sống trong một xã hội hiện đại, tôn trọng “đa dạng giới tính”, đề cao quyền bình đẳng. Nhưng nếu nhìn lại quá khứ, một câu hỏi lớn xuất hiện: Liệu chúng ta thực sự đang "tiến bộ" hơn cổ đại - hay đang lùi xa khỏi một thời từng tôn vinh sự phi nhị nguyên giới?
Trong tác phẩm học thuật tiên phong Hermaphrodite, học giả người Bỉ Marie Delcourt hé lộ một điều không ngờ: Người lưỡng tính không bị kỳ thị trong thần thoại cổ đại mà được thần thánh hóa, thờ phụng, và xem là biểu tượng của sự thống nhất vũ trụ. Không còn nam và nữ như hai thái cực đối lập mà là một thể hợp nhất, một hiện thân trọn vẹn.
Hermaphroditus - đứa con thần Hermes và nữ thần Aphrodite - không chỉ là một biểu tượng thẩm mỹ kỳ lạ. Trong đôi mắt của Delcourt, nhân vật này là “chìa khóa” mở ra thế giới quan phi nhị nguyên, nơi giới tính không phải hệ nhị phân, mà là phổ (spectrum), là giao thoa, là luân hồi giữa hai cực âm - dương, giữa đất - trời.
Giới tính, theo đó, không phải “sinh học quyết định” - mà là một cấu trúc tinh thần, xã hội và nghi lễ.
Delcourt lần theo dấu vết các nghi lễ tôn giáo, các hội kín, các tư tế lưỡng tính như Galli, Enaree... Những người không tuân theo giới tính sinh học, nhưng lại nắm quyền năng thiêng liêng, quyền giải đoán tương lai, giao tiếp với thần linh. Bà cho thấy rõ: Nhị nguyên giới chỉ là một lựa chọn lịch sử, không phải chân lý tuyệt đối.
Khi Delcourt viết tác phẩm này vào năm 1958, thế giới còn chưa có khái niệm “phi nhị nguyên”, chưa bàn về LGBTQ+ như một chủ đề xã hội. Và đến hôm nay, sau hơn nửa thế kỷ, cuốn sách mới thực sự đến được với những người đã sẵn sàng đặt lại câu hỏi lớn về giới tính, về lịch sử, và cả chính bản thân mình.
Bạn nghĩ gì? Có thật chúng ta đang sống trong thời đại “cởi mở” - hay đang đóng lại một cánh cửa tư tưởng từng rộng mở hơn cả?