Tư Duy Kinh Tế Việt Nam 1975-1989

Giới thiệu sách Tư Duy Kinh Tế Việt Nam 1975-1989

“Tư duy kinh tế Việt Nam 1975-1989” là một trong những công trình sử học - kinh tế học quan trọng nhất của Đặng Phong, nhà nghiên cứu được xem là người ghi lại trung thực và sâu sắc nhất lịch sử kinh tế Việt Nam hiện đại. Cuốn sách mở ra một hành trình kéo dài 14 năm, từ sau ngày đất nước thống nhất đến những bước đầu của công cuộc Đổi mới, khi nền kinh tế Việt Nam vận hành trong mô hình kế hoạch hóa tập trung, đối mặt với vô số khó khăn về sản xuất, phân phối, cơ chế quản lý, trong bối cảnh quốc tế đầy biến động. Đây chính là quãng thời gian mà tư duy kinh tế của Việt Nam chuyển mình mạnh mẽ nhất, âm thầm nhất, và cũng phức tạp nhất.

Trong cuốn sách này, Đặng Phong không chỉ mô tả các chính sách, nghị quyết hay biến động kinh tế, mà đi sâu vào sự hình thành và biến đổi của tư duy - nhân tố quyết định mở đường cho đổi mới. Tác giả dựng lại bức tranh đầy chi tiết về những tranh luận trong nội bộ giới hoạch định chính sách, những va chạm giữa thực tiễn và hệ tư tưởng, những thách thức xuất phát từ nhu cầu đời sống và năng lực sản xuất. Từng bước, ông cho thấy vì sao tư duy cũ dần bộc lộ hạn chế, và vì sao các tìm tòi, thử nghiệm từ cơ sở, từ doanh nghiệp, từ các nhóm chuyên gia lại tạo thành áp lực buộc hệ thống phải thay đổi.

Cuốn sách đặc biệt giá trị ở việc tái hiện các “điểm nút” tư duy: cơ chế giá - lương - tiền năm 1985; khoán sản phẩm trong nông nghiệp; hạch toán trong công nghiệp; cải cách lưu thông, phân phối; mở cửa ngoại thương; các mô hình thử nghiệm ở địa phương; vai trò của các chuyên gia kinh tế và các trung tâm nghiên cứu trong giai đoạn này. Đặng Phong trình bày những chuyển biến đó bằng giọng văn rõ ràng, công tâm, vừa mang tính sử liệu, vừa cho thấy dòng chảy tư tưởng của một nền kinh tế đang tự tìm cách vượt qua khủng hoảng.

Với hơn 470 trang được chia làm 3 chương với các giai đoạn 1975-1979, 1979-1986, 1986-1989 và một nhập đề, “Tư duy kinh tế Việt Nam 1975-1989” là kết quả của quá trình khảo cứu nghiêm túc, sử dụng nhiều nguồn tư liệu quý hiếm, phỏng vấn nhân chứng và đối chiếu sự kiện. Cuốn sách giúp độc giả hiểu rằng Đổi mới 1986 không phải bắt nguồn từ một quyết định tức thời, mà là kết tinh của một quá trình dài trăn trở, thử nghiệm, phản biện và tự điều chỉnh. Đó là hành trình chuyển từ tư duy bao cấp sang tư duy thị trường, từ mô hình đóng sang mô hình mở, từ cơ chế mệnh lệnh sang cơ chế vận hành theo quy luật kinh tế.

Không chỉ dành cho giới nghiên cứu, cuốn sách còn hữu ích cho những ai quan tâm tới lịch sử phát triển của Việt Nam, bởi nó cho thấy đổi mới là kết quả của sự dũng cảm trí tuệ và khả năng thích nghi của cả một hệ thống. Đặng Phong đã ghi lại giai đoạn ấy với sự sắc sảo, trung thực và chiều sâu hiếm có, biến cuốn sách thành một tư liệu không thể thiếu để hiểu về kinh tế Việt Nam đương đại.